በታ መዓልቲ እቲኣ የሱስ ንሓደ ኻብ ወዲ ሰላሳን ሸሞንተን ዓመት ኣትሒዙ ኣብ ዓራት ተኣሲሩ ዝነበረ ሰብኣይ ዝኣሕወዮ ከምኡውን ናብቲ እቲ መጥመቕ ዝነበረሉ ቤት-ሳይዳ/ቤት-ሳዳ/(ዮሃንስ 5, 2-9) ብምኻድ ኢና እንጅምር። ድሕሪኡ በቲ የሱስ ባሮት ኰይኑ መከራ ዘሕለፈሉ ዶሎሮሳ ዚበሃል 14 መትረብ ኣቢልና ኻብ ቤት ፍርዲ ጲላጦስ ተበጊስና ነቲ ናብ ላዕለዋይ ዳር-ኤል ዝገበርናዮ ጕዕዞና ዛዘምናዮ።

ዓርቢ ናብ መዓልቲ መስቀል ጐይታ ክንከፍል ኢና ኸኣ ድራርናን መርዓናን ኣብ የሩሳሌም ኪኸውን ኢና።

በታ መዓልቲ እቲኣ ኣቐድም ኣቢልና ኣብቲ የሱስ እተሰቕለሉ ኣብ ጎልጎታ ዚግበር ቅዳሴ ኽንካፈል ኢና።  ድሕሪ ቝርሲ ብማኪና ናብ ከረን ደብረ ዘይት ክንከይድ ኢና። ኣብኡ ምስ በጻሕና ናብቲ የሱስ ናብ ቤተ-ክርስትያን ዝዓረገሉ ቦታ ክንበጽሕ ኢና። ድሕርዚ የሱስ ብኣድጊ ተወጢሑ ናብ የሩሳሌም ክኣቱ ዝጀመረ ናብ ቤት-ፋጌ ክንከይድ ኢና (ሉቃስ 19 28-40)። ድሕሪኡ ናብታ ጐይታ ንደቀ መዛሙርቱ "ኣቦና" ኢሉ ዝጸለዮ ዝመሃሮም ቦታ ቤተ-ክርስትያን ፓተር ኖስተር (ኢልዮና) ኽንከይድ ኢና። ኣብ ርእሲ ኸረን ዴብረ ዘይት ነቲ ባህ ዜብል ኣቀማምጣ መሬት ጥንታዊት የሩሳሌም ካብ ርሑቕ ክንርእዮን ክንሕጐሰልና፣ ካብ ከረን ዴብረ ዛይትን ካብርእሲ እቲ ጐይታ ንየሩሳሌም ከይረኣየ ናብ ዝብኽያላ (ሉቃ 19፡ 41-44) ዝበኸየሉ ዶሚኒዮስ ፍለቨትን ክንወርድ ኢና ። ናብ ስፍራ ኣታኽልቲ ጌተሴማኔ ናብ ቤተ-ክርስትያን ኵሎም ህዝብታት ስፍራ (ማቴ 26፣ 36-58/ ሉቃ 26፡ 36-58) ማለት ናብቶም የሱስ ኪጽሊ ኸሎ ዝወሰዶም ጕዕዞና ንቕጽል ኢና። ድሕርዚ ናብ መቓብር ቅድስቲ ድንግል ማርያም ከድና እሞ ናይ ምሳሕ ዕረፍቲ ንረኸብ ኢና። ድሕሪ ምሳሕ ኣብ ሆቴልና ዕረፍቲ ኽንረክብ ኢና። ምሸት ናብ ሽምዓ ናይ ምብራህ ጽምብልን ናብቲ ምሸት ድሮ ትንሳኤ ዚግበረሉ ሱልታንን ዳር-ኤልን ኸንከይድ ኢና። ለይቲ ሰዓት ኣብ 9፡00 ኸበባ ናብ መሕደሪ ሆቴልና ኽንምለስ ኢና ።

ኣብዛ መዓልቲ እዚኣ በዓል ዝኽሪ ትንሳኤ ብሓጐስን ምስ ባህ ዜብል ምሳሕ ክንሓልፍ ኢና። ኣዳር ኣብ ከተማ የሩሳሌም ኪኸውን እዩ።

ድሕሪ እታ መዓልቲ እቲኣ ኣብ በረኻ ይሁዳ ዜደንቕ ገጸ ምድሪ ኽንርኢ ኢና። እታ ዘኬዎስ እተሰቕለላ ኦም በለስ ፈልፋሊ ኤልያስ ናብ ያሪኮ ጕዕዞና ኽንጅምር ኢና ፣ ናብ ያሪኮ ጕዕዞና ንጅምር። ናብታ የሱስ ብሰይጣን እተፈተነላ ገዳም ቈረንቶስ ንኸድና። ድሕሪኡ ኣብቲ የሱስ ብዮሃንስ እተጠምቀሉ ፍሉይ ርባ ዮርዳኖስ ፣ ካሰር ኣል-ያሁድ ክንበጽሕ ኢና።

ናብቲ ኣብ ታሕቲ ኣብ ደቡባዊ ገማግም ምዉት ባሕሪ ትሕቲ ጽፍሒ ባሕሪ 400 ሜተር ርሒቑ ዚርከብ ባሕሪ ጨው ንጐዓዝ ኢና ።  

ኣብ ሓደ ኻብቲ ኣብ ዓለም እቲ ኣዝዩ ፍሉጥን ጨው ዘለዎን ማይ ንዘናጋዕ ኢና። ስፓ፣ ጃኩዚ፣ መሐንበሲ ጋብላን ኣብዛ ዛለወ ኵሉ ቦታ መዘናግዕን ክንረክብ ኢና።

ናይ ሎማዓንቲ ጉዕዞና ብ ገሊላ ኣንፈት ብምግባር ናይ ኢይዝራዔል ሽንጥሮን ብምቕፃልም ከም ዮሃንስ ራእይ መሰረት ወድሰብ ናይ መጨረሻ ኩናት ዝገብረሉ ናይ ሚግዶን ዘሐጉስ ገፀ-ምድሪ እናረአናን ደስ እናበለናን ብቐጥታ ጌታ ብርሃነ-መለኮቱ ናብ ዝተገለፀሉ ደብረ ታቦር ነምርሕ ኢና።  እየሱስ ናብ መርዓ ተዓዲሙ ወይን ምስ ኣብ ዝወደእሉ ጊዘ ናይ መጀመርያ ተኣምር ዝፈፀመሉ (ዮሐ 2፡1-11) ቃና-ዘገሊላንን ኣብኡ ዝግነ ቤተክርስትያን ንጉብኒ ኢና። ብምቕፃል ናብ ናዝሬት ብምቕናዕ መልኣኩ ቅዱስ ገብርኤል ን ድንግል ማርያም ዘበሰረላ (ሉቃ 1፡26-38) ጥንታዊት ናይ ብስራት በዓቲ ንጉብኒ ኢና። ናብ ቤት ዮሴፍ ምስ ከድና ናብ ፈልፋሊ ማሪያ ንኸድና። ኣዳር ኣብ ጥብርያዶስ ኪኸውን እዩ።

ድሕሪ ቝርሲ ጥምቀት ንምርካብ ናብ ፈለግ ዮርዳኖስ ክንከይድ ኢና። ድሕሪኡ ናብቲ የሱስ ኣብ ከረን ስብከቱ ዝሰበኸሉ (አንቀጸ ብጹዓን) ኸረን ክንከይድ ኢና (ማቴዎስ 5 : 7)። ድሕርዚ ናብታ የሱስ ነቶም ህዝቢ ንምምጋብ ሓሙሽተ እንጌራን ክልተ ዓሳን ዘዳለወላ ዘ ታብጋ ንኸይድ እሞ ናብታ ኣብ መበል 4 ዘመን ሞዛይክ ናሕሲ ዘለዋ ቤተ-ክርስትያን በርከት ክንከይድ ኢና።

ቀጺልና  ናብታ ብልምዲ ኸተማ የሱስ ተባሂላ እትጽዋዕ ቅጴርናዩም የሱስ ኣገልግሎቱን ኣብ ምድሪ ዘለዉላ ኸተማ  ኸንሓልፋ ኢና።

ኣብኡ ኸኣ ናብቲ ኣብ ካልኣይ ዘመን ዝነበረ ምኵራብን መንበሪ ቅዱስ ጴጥሮስን ክንበጽሕ ኢና።  ፍርቂ መዓልቲ ምስ ኰነ ነቲ ዜደንቕ ዓሳ ንቅዱስ ጴጥሮስ ንበልዖ ኸኣ ኣብ ጃልባን ኣብ መስቀላዊ ባሕሪ የሱስ ንድይብ (ማቴ. 14 222-23)። ነታ ብግዜ የሱስ ዝነበረት "ጃልባ የሱስ" ኣብ ኪቡትስ ጂኖሶር ዝነበረት ጃልባ ኽንበጽሕ ኢና። ድራርን ኣዳርን ንምድላው ናብ ሆቴልና ተመለስና።

ድሕሪኡ ናብ ሐይፋ ብምኻድ ነቲ "ተኽሊ ወይኒ ኣምላኽ" ዝዀነ ቀርሜሎስን በዓቲ እቲ ዓብዪ ነብዪ ኤልያስ ክንበጽሕ ኢና። ድሕሪኡ እሞ ነቲ ኣብ ሐይፋ ዚርከብ ባህ ዜብልን ኣታኽልቲ ዚከናኸነሉን ቦታ ቤተ-መቕደስ ባኣቲስት እውን ንርኢ ናብቲ ኣብ ላዕሊ ብገማግም መዲተራነያን ነቲ ዜደንቕ ገጸ ምድሪ ንርእዮ ናብታ ኣቢልና ናብ ቴል ኣቪቭ ንጐዓዝ ኢና። ኣብኡ ኸኣ ናብታ ነብዪ ዮናስ ካብ ኣምላኽን ትእዛዛቱን ንኺሃድም ኣብ ብመርከብ እተጓዕዘላ ጥንታዊት ወደብ(ዮና 1፡3)  እቲ ሃዋርያ ቅዱስ ጴጥሮስ ንሽዱሽተ ሰዓት ኣቢሉ ኽጽሊ ናብ ናሕሲ ዚዅዕተሉ ቤት ስምኦን እቲ ዔር-ሸፋጢ ፡ ናብ ጥንታዊት ወደብ ጃፋን ክንበጽሕ ኢና (ሐዋ 10፡9-19) ።

አዳር ኣብ የሩሳሌም ክኸውን እዩ ።

በታ መዓልቲ እቲኣ ድሕሪ ቝርሲ ናብ ከተማ ዳዊት ናብ ቤት-ልሄም ክንጐዓዝ ኢና፣ ናብቲ ባሲልካ ኔቲቭቲ ምልክት እተገብረሉ ናብቲ የሱስ እተወልደሉ ቦታ ክንበጽሕ ኢና(ሉቃ 2, 1-7)።

ኣብኡ ኸኣ መልኣኽ እግዚኣብሄር ንጓሶት ውልደት ጐይታ ዝሃቦም ፡ እቶም ጓሶት ለይቲ ንመጓሰኦም ኣበይ ከም ዚሕልውወን (በዓቲ ጸባ) ኽንርኢ ኢና (ሉቃ 2፡8-18)። ድሕሪ ቐትሪ ናብታ ዮሓንስ መጥምቕ እተወልደላ ኮይን ካረም ክንበጽሕ ኢና። ድሕሪኡ ናብታ ማርያም ንኤልሳቤጥ ዘመዳ ኽትበጽሓ ዝኸደትላን ዝረኸበቶን ቤተ ክርስትያን ኽንርኢ ኢና(ሉቃ 1፡39-80)።  ንቤት እቲ ኻህን ዘካርያስን ኤልሳቤጥን ዓይኒ ማይ ማሪያምን ንርኢ ። ኣብ መወዳእታ ናብቲ ዮሃንስ መጥምቕ ብወግዒ ኣገልግሎቱ ዝጀመረሉ በረኻ ንበጽሕ፣ ንዕረፍቲ ናብ ሆቴልና ተመሊስና ንበዓል ልደት ክንዳሎ ኢና።

እዛ መዓልቲ እዚኣ ንብሕታዊ ጕዳያትካን ንዕዳጋኻን ትዕድጉካ መዓልቲ እያ።

ናብ መዓርፎ ነፈርቲ ኼድካ ናብ ሃገርካ እትምለሰሉ እዋን ክኸውን ኢዩ ።

* * * * *